Faydalı model olarak adlandırılan buluşlar sınai mülkiyet hakkı kapsamında korumaya alınabilir. Patent işlemi ile bazı farkları olan faydalı model tescili sayesinde ürünün hakları koruma altına alınacaktır. Bir ürünün sanayiye uygulanabilir bir buluş olması durumunda faydalı model belgesi alınabilir. Faydalı model belgesi alınmak istendiğinde patente nazaran daha az bir ücret ödenmesi söz konusudur. Ayrıca faydalı model belgesi daha kısa sürede alınabilen bir evraktır. Tescil işlemi küçük ve orta işletmeleri koruma konusunda yararlar sağlamaktadır. Bu tür sanayicilerin hak kaybı yaşamaması adına böyle bir düzenleme yapılabilmektedir. Faydalı Model Koruma Süresi belli bir zaman dilimini kapsamakta ve uzatılması da söz konusu olmamaktadır.
Faydalı Model Koruma Süresi
Faydalı model belgesi almak isteyen sanayiciler öncelikle Türk Marka ve Patent Kurumu’na başvuru yapmak zorundadır. Bu başvuruların süresi patent işlemlerine göre daha kısa sürede sonuçlanmakta ve maliyeti de daha düşük olmaktadır. Faydalı model belgesine ait koruma süresi herkes tarafından merak edilebilecek bir konu olarak dikkat çekmektedir. Bu tür bir belge ürünü 10 yıl süreyle koruyabilmektedir. Ürüne ait haklar korumaya alındığında üçüncü şahıslar bu ürün üzerinden haksız kazanç elde etme hakkını kaybederler. Ürün sahibi kendisine verilen haklar vasıtasıyla 10 yıl süreyle ürün üzerinde tasarruf sahibi olur. Sanayi mülkiyet kanunu çerçevesinde alınacak bir faydalı model belgesi ürünün kriterlere uygunluk hali taşıması durumunda kabul edilmektedir. Kriterlere uymayan bir ürün için faydalı model evrakı tescil edilmemektedir.
Faydalı model başvurusu yapıldıktan sonra istendiği takdirde bir araştırma yapılacaktır. Araştırma talebinin başvuru esnasında belirtilmesi ise önemli bir detaydır. Araştırma yapılıp rapor haline getirildikten sonra bültende yayınlanması söz konusu olacaktır. Bu raporun yayınlanma süresi ise 3 ay şeklinde belirlenmiştir. Bu süre zarfında raporlara üçüncü kişilerden bir itiraz gerçekleşmediği takdirde tescil işlemi yapılmasında bir sakınca olmadığı anlaşılacaktır. Bu tür bir belge kiralanabilir ya da devredilebilir özelliklere sahip olacaktır. Veraset söz konusu olduğunda belge varislere intikal edebilmektedir. Faydalı Model Koruma Süresi ise 10 yıl boyunca geçerli olacaktır.
Faydalı model olarak değerlendirilen ürünün Sınai Mülkiyet Kanunu’nda yer alan 6769 sayılı kanunun 90. Maddesi ile uyumlu olması durumunda tescil işleminde bir sakınca olmayacaktır. Başvuru esnasında bazı unsurların eksikliği tespit edilirse eksiklerin giderilmesi için kişi ya da kurumlara 2 ay gibi bir süre tanınması söz konusu olacaktır. Eksik olarak değerlendirilen unsurlar ürünün şekli olarak şartları sağlamaması durumunda ortaya çıkmaktadır. Ürün sahibi kendisine tanınan sürede eksikleri gidermekle yükümlü olacaktır. Aksi takdirde başvurusu reddedilmiş olur. Ayrıca ürün sahibi kurumdan bir araştırma yapmasını da talep edebilir. Bu talebini başvuru evrakı ile vermek başvuru sahibinin yükümlülükleri arasındadır. Araştırma raporu başvuru sahibinin kazanç kaybı yaşamasını engelleme yönünden yapılması gereken işlemlerden biridir. Zaman ve kazanç tasarrufu sağlaması araştırmanın olumlu yönlerinden biridir. Faydalı Model Koruma Süresi olarak tanınan sürenin uzatılamaması da ayrıca bilinmesi gereken bir konudur.
